NOWELIZACJA KODEKSU KARNEGO ODNOŚNIE ORZECZENIA PRZEPADKU POJAZDÓW
(art. 44 b k.k., 178 § 3 k.k., 178a § 5 k.k., wchodzi w życie 14.03.2024 r.)
Bezpieczeństwo na drogach jest jednym z najważniejszych priorytetów każdego społeczeństwa. W przypadku prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu, nie tylko narażamy swoje życie, ale także życie innych uczestników ruchu. W celu skutecznego zwalczania tego problemu, ustawodawca wprowadza coraz więcej surowych sankcji karnych, takich jak przepadek pojazdu.
Orzeczenie przepadku pojazdu jest jednym z narzędzi, które mają na celu odstraszenie od nieodpowiedzialnego zachowania na drodze. W przypadku, gdy kierowca zostaje zatrzymany przez ograny ścigania pod wpływem alkoholu, Sąd może orzec przepadek jego pojazdu. Taka sankcja ma na celu nie tylko ukaranie sprawcy, ale także zapobieżenie powtórnym przypadkom jazdy pod wpływem alkoholu.
Jeśli chodzi o prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu projektowane zmiany zakładają, iż Sąd orzeka przepadek w razie prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub gdy prowadzący pojazd w stanie nietrzeźwości był wcześniej skazany prawomocnie za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających m.in. za spowodowanie wypadku w tymże stanie, a także prowadził pojazd mając orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów – chyba, że zawartość alkoholu w organizmie sprawcy przestępstwa była niższa niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu, albo nie prowadziła do takiego stężenia. Co więcej, Sąd może odstąpić od orzeczenia przepadku, jeżeli zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
Zmiany dotknęły również sytuacji, które dotyczą skazania sprawcy znajdującego się w stanie nietrzeźwości, który spowodowałkatastrofę w ruchu lądowym lub naraził na niebezpieczeństwo jej wystąpienia, bądź też spowodował wypadek, a także uciekł z miejsca zdarzenia. Sąd w tych przypadkach również może orzec przepadek, jednakże zobligowany jest do jego orzeczenia, jeżeli zawartość alkoholu w organizmie sprawcy była wyższa niż 1 promil we krwi lub 0,5 mg/dm3 w wydychanym powietrzu. W tym przypisie nie ma już mowy o odstąpieniu od orzeczenia przypadku ze względu na wyjątkowy wypadek uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
Podsumowując:
- sąd stosuje przepadek pojazdu w przypadku, gdy zawartość alkoholu w organizmie sprawcy przestępstwa była wyższa niż 1,5 promila.
- w przypadku gdy kierujący w stanie nietrzeźwości spowoduje wypadek lub zbiegnie z miejsca zdarzenia sąd obligatoryjnie orzeka przepadek pojazdu (granicą zawartości alkoholu w organizmie sprawcy jest 1 promil.) Sąd może jednak orzec również przepadek pojazdu przy zawartości alkoholu w organizmie sprawcy poniżej 1 promila.
Nie zawsze jednak sąd orzeknie przepadek pojazdu prowadzonego przez sprawcę. W przypadku, gdy sprawca nie jest właścicielem pojazdu, zamiast przepadku pojazdu mechanicznego orzeka się przepadek równowartości pojazdu. Co ciekawe za równowartość pojazdu uznana zostanie wartość pojazdu, która zostaje określona w polisie ubezpieczeniowej. W przypadku braku polisy autocasco, w której zazwyczaj wskazana jest jego wartość, wartość pojazdu zostanie ustalona na podstawie innych dostępnych danych. W najtrudniejszych przypadkach, gdy niemożliwym jest ustalenie wartości pojazdu w oparciu o ww. sposoby, celowym będzie powołanie biegłego rzeczoznawcy, który wyceni pojazd.
Warto nadmienić, iż po konsultacjach ustawodawca wprowadził również do projektu ustawy zapisy odnośnie prowadzenia pojazdu niestanowiącego własności kierowcy, ale jednocześnie wykonującego czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy. Powyższy zapis w dużej mierze kierowany jest pod adresem kierowców zawodowych, którzy zazwyczaj prowadzą zestawy pojazdów warte co najmniej kilkaset tysięcy złotych. W takim wypadku sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Również po licznych sprzeciwach i protestach społecznych został wprowadzony § 5 w dodanym art. 44b Kodeksu Karnego, w którego treści zapisano, iż przepadku pojazdu mechanicznego oraz przepadku równowartości pojazdu nie orzeka się, jeżeli orzeczenie przepadku pojazdu mechanicznego jest niemożliwe lub niecelowe z uwagi na jego utratę przez sprawcę, zniszczenie lub znaczne uszkodzenie. Mając na uwadze protesty odnośnie naruszania przez niniejszą ustawę zasadę proporcjonalności wyrażoną w Konstytucji, powyższe zdaje się być niejako „furtką” dla sądów, która pozwoli zminimalizować ryzyko, iż na sprawcę może zostać nałożony obowiązek zapłaty kilkuset tysięcy złotych tylko dlatego, że dopuścił się on przestępstwa z wykorzystaniem drogiego środka komunikacji.
Obecnie jazda pod wpływem alkoholu zagrożona jest karą pozbawienia wolności. Jeżeli potrzebujesz pomocy, umów się na konsultację !!! Zapraszamy do naszych kancelarii w Żywcu oraz w Bielsku-Białej.
Adwokat Żywiec, adwokat Bielsko-Biała, Prawnik Żywiec, Prawnik Bielsko-Biała, Pijany kierowca, Jazda pod wpływem alkoholu, Nowelizacja przepisów